Tăng cường hiệu quả công tác tuyên truyền, giáo dục an toàn, vệ sinh lao động ở các nhà máy quốc phòng trong tình hình mới

Từ khoá: An toàn, vệ sinh lao động; nhà máy quốc phòng; tuyên truyền, giáo dục.

Abstract: Labor in the Army involves many strenuous, hazardous, and dangerous elements; the working environment and conditions are affected by various factors; and there is a wide range of complex occupations, many of which are prone to occupational accidents. Therefore, the dissemination and education on occupational safety and hygiene in the Army in general, and in defense factories in particular are given special attention by leaders and commanders at all levels, and have become an urgent requirement in the current context.

Keywords: Occupational safety and hygiene; defense factories; dissemination and education.

Công tác bảo đảm an toàn, vệ sinh lao động là một nội dung quan trọng trong hoạt động quân sự, lao động sản xuất của quân đội. Để nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác này, lãnh đạo, chỉ huy các đơn vị phải đề cao trách nhiệm, phát huy sức mạnh tổng hợp của các tổ chức, các lực lượng trong tiến hành tuyên truyền, giáo dục để từng bước nâng cao nhận thức của cán bộ, chiến sĩ và người lao động, qua đó đã hạn chế được nhiều vụ tai nạn lao động, sự cố cháy nổ, bệnh nghề nghiệp và những thiệt hại gây ra. Đây là một nội dung quan trọng của công tác tư tưởng trong các nhà máy quốc phòng; trực tiếp góp phần bảo vệ an toàn cho người lao động tránh khỏi những ảnh hưởng của những yếu tố nguy hiểm, có hại; tạo ra điều kiện làm việc thuận lợi, đảm bảo sức khoẻ cho người lao động, nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả lao động, thúc đẩy quá trình phát triển của nhà máy, của nền công nghiệp quốc phòng.

Những năm qua, tình hình tai nạn lao động nổi lên với tính chất ngày càng nghiêm trọng, ảnh hưởng đến sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước. Với quan điểm vì con người, coi con người vừa là động lực, vừa là mục tiêu của sự phát triển, Đảng và Nhà nước ta đặc biệt quan tâm đến vấn đề chăm sóc, bảo vệ sức khỏe người lao động. Nhận thức đầy đủ ý nghĩa của công tác an toàn, vệ sinh lao động trong quân đội, Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng, trực tiếp là cấp ủy, cán bộ chủ trì, cơ quan chức năng các cấp ở các nhà máy quốc phòng đã có nhiều chủ trương, giải pháp, ban hành nhiều văn bản chỉ đạo triển khai công tác bảo đảm an toàn, vệ sinh lao động nhằm cải thiện một bước điều kiện làm việc, ngăn ngừa, hạn chế tai nạn lao động và bệnh nghề nghiệp, bảo đảm an toàn cho cán bộ, chiến sĩ, người lao động và tài sản của quân đội. 

Thường xuyên làm tốt công tác tuyên truyền, giáo dục về vị trí, vai trò, tầm quan trọng và sự cần thiết của an toàn, vệ sinh lao động, với nhiều nội dung, hình thức hoạt động phong phú như: mít tinh, tuyên truyền cổ động, giáo dục, đến các biện pháp thiết thực, cụ thể, phù hợp với đặc thù hoạt động huấn luyện, diễn tập, lao động sản xuất của đơn vị mình. Chú trọng kiện toàn và duy trì hoạt động của Hội đồng Bảo hộ lao động, cán bộ làm công tác an toàn lao động, bảo hộ lao động và mạng lưới an toàn vệ sinh tại các đơn vị… Qua đó, không ngừng cải thiện điều kiện làm việc, chăm sóc sức khỏe người lao động, chủ động phòng ngừa, giảm thiểu ô nhiễm môi trường lao động, hạn chế tai nạn lao động và bệnh nghề nghiệp ở các nhà máy quốc phòng.

Mặc dù công tác tuyên truyền, giáo dục nâng cao hiệu quả công tác an toàn, vệ sinh lao động luôn có sự đổi mới, nhưng so với tính chất, mức độ, yêu cầu của công tác an toàn, vệ sinh lao động tại các nhà máy thì phương pháp tuyên truyền, giáo dục còn bộc lộ một số hạn chế, bất cập như: phương pháp tuyên truyền, giáo dục pháp luật và các quy định về an toàn, vệ sinh lao động chưa thật phù hợp, còn đơn điệu, cứng nhắc, thiếu tính linh hoạt, sáng tạo; phương pháp giáo dục về cách phòng, tránh các tại nạn lao động và phổ biến kinh nghiệm, cách thức, kỹ năng phòng ngừa tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp trong các nhà máy chậm được đổi mới, còn thiên về đưa tin các vụ việc, thiếu biện pháp cảnh báo, phòng ngừa, dẫn đến còn để xảy ra một số vụ việc mất an toàn lao động trong nhà máy gây tâm lý lo ngại cho người lao động, một trong những nguyên nhân dẫn đến các vụ mất an toàn lao động xảy ra là do người lao động, thậm chí có cả đội ngũ cán bộ chưa hiểu hết vị trí, ý nghĩa, sự cần thiết của việc chấp hành và thực hiện các quy định về an toàn, vệ sinh lao động. 

Vì vậy, để công tác tuyên truyền, giáo dục an toàn, vệ sinh lao động ở các nhà máy quốc phòng trong tình hình hiện nay đạt chất lượng, hiệu quả cao cần tập trung thực hiện tốt một số giải pháp sau:

Một là, nâng cao nhận thức các cấp ủy, tổ chức đảng và đội ngũ cán bộ chủ trì về công tác tuyên truyền, giáo dục an toàn, vệ sinh lao động ở các nhà máy quốc phòng trong tình hình hiện nay.

Trước hết, cần nâng cao nhận thức của các cấp ủy, tổ chức đảng và đội ngũ cán bộ chủ trì về công tác tuyên truyền, giáo dục an toàn, vệ sinh lao động ở các nhà máy quốc phòng là quá trình lâu dài, liên tục cần được tiến hành thường xuyên bằng nhiều nội dung, cách thức. Tăng cường giáo dục, quán triệt về vị trí, vai trò, ý nghĩa, nhiệm vụ, sự cần thiết của công tác tuyên truyền, giáo dục an toàn, vệ sinh lao động ở các nhà máy quốc phòng trong tình hình mới; làm cho từng đồng chí cấp ủy viên, cán bộ chủ trì nhận thức đúng đắn, đầy đủ về công tác này. Giáo dục cho mọi người hiểu rõ những vấn đề cơ bản về công tác tuyên truyền, giáo dục an toàn, vệ sinh lao động như: mục đích, nội dung, chủ thể, lực lượng tham gia, vấn đề có tính nguyên tắc, thực trạng, nguyên nhân, yêu cầu và các giải pháp. Vận dụng linh hoạt nhiều hình thức, biện pháp như thông qua sinh hoạt cấp ủy, tổ chức đảng, sinh hoạt các tổ chức để giáo dục; phát huy tính sáng tạo, năng lực hoạt động thực tiễn theo nhiệm vụ, chức trách của từng đảng viên; tạo cơ sở cho đấu tranh chống các quan điểm, tư tưởng lệch lạc, sai trái trong nội bộ nhằm thực hiện tốt công tác an toàn, vệ sinh lao động. Mỗi cán bộ, đảng viên cán bộ chủ trì trong nhà máy phải đề cao ý thức trách nhiệm, phát huy vai trò của người chiến sĩ tiên phong; đề cao tinh thần tự phê bình và phê bình thẳng thắn, trung thực trong tham gia tuyên truyền, giáo dục an toàn, vệ sinh lao động.

Hai là, tăng cường bồi dưỡng cho cán bộ, đảng viên về nội dung, phương pháp tuyên truyền, giáo dục an toàn, vệ sinh lao động ở các nhà máy quốc phòng.

Cấp ủy, tổ chức đảng, lãnh đạo, chỉ huy, cơ quan chức năng các cấp của nhà máy cần xây dựng và thực hiện tốt kế hoạch bồi dưỡng cho cán bộ, đảng viên. Nội dung tập trung vào những kiến thức, kinh nghiệm công tác an toàn, vệ sinh lao động, kinh nghiệm tiến hành tuyên truyền, giáo dục an toàn, vệ sinh lao động. Phát huy vai trò, trách nhiệm của cấp ủy, bí thư, cán bộ chủ trì trong hoạt động bồi dưỡng; phải nhạy bén, thích ứng với tình hình, nắm vững lý luận và biết vận dụng lý luận vào thực tiễn. Trên cơ sở đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng, nghị quyết, chỉ thị, hướng dẫn của cấp trên, các cấp ủy, chỉ huy ở các nhà máy quốc phòng cụ thể hóa vào thực tiễn tình hình cơ quan, đơn vị mình để đề ra chủ trương, biện pháp lãnh đạo công tác tuyên truyền, giáo dục an toàn, vệ sinh lao động phù hợp, hiệu quả.

Vận dụng đa dạng cách thức, biện pháp để giáo dục, bồi dưỡng cho đội ngũ cấp ủy, bí thư và đội ngũ đảng viên; kết hợp chặt chẽ giữa bồi dưỡng của cấp trên với việc tự bồi dưỡng. Đánh giá đúng thực trạng đội ngũ cán bộ, đảng viên, từ đó xác định những mặt còn yếu cần bồi dưỡng, giáo dục; bồi dưỡng nội dung gì trước, nội dung gì sau. Trong quá trình giáo dục, bồi dưỡng cần tăng cường công tác kiểm tra đánh giá mức độ chuyển biến, từ đó rút ra những nguyên nhân mạnh, yếu để có kế hoạch bồi dưỡng, giáo dục tiếp theo. Kết hợp chặt chẽ hình thức sinh hoạt lãnh đạo, sinh hoạt tự phê bình và phê bình, sinh hoạt học tập..., thông qua rút kinh nghiệm sau khi sinh hoạt để bồi dưỡng, giáo dục nâng cao nhận thức, trách nhiệm, trình độ, kinh nghiệm tuyên truyền, giáo dục an toàn, vệ sinh lao động cho cán bộ, đảng viên. Qua đó động viên, khuyến khích ý thức tự học, tự rèn của đội ngũ cấp ủy, bí thư, đảng viên và cán bộ chủ trì các cấp. 

Ba là, thực hiện tốt các cuộc vận động, phong trào thi đua gắn với thực hiện công tác an toàn, vệ sinh lao động ở các nhà máy quốc phòng.

Để công tác tuyên truyền, giáo dục an toàn, vệ sinh lao động có kết quả tốt, phải tổ chức phong trào học tập, tu dưỡng, rèn luyện theo tư tưởng đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh trở thành nề nếp khắc sâu trong tâm khảm mỗi người. Việc tuyên truyền, giáo dục an toàn, vệ sinh lao động phải đặt trong mối quan hệ với xây dựng môi trường văn hóa lành mạnh trong nhà máy. Kết hợp chặt chẽ giữa xây và chống, lấy xây làm chính để làm cơ sở cho chống có hiệu quả. Chống quan điểm, tư tưởng xem nhẹ, thờ ơ, hoặc không đặt mục tiêu an toàn, vệ sinh lao động lên hàng đầu, là điều kiện, môi trường thuận lợi cho việc xây dựng nhận thức, trách nhiệm của cán bộ, nhân viên, người lao động của nhà máy thực hiện tốt công tác an toàn, vệ sinh lao động ngày càng đạt kết quả vững chắc hơn. Qua hoạt động thực tiễn tổ chức các cuộc vận động, phong trào thi đua để đánh giá công tác tuyên truyền, giáo dục an toàn, vệ sinh lao động ở các nhà máy quốc phòng.

Bốn là, thực hiện tốt việc sơ kết, tổng kết, rút kinh nghiệm về công tác tuyên truyền, giáo dục an toàn, vệ sinh lao động.

Cấp ủy, tổ chức đảng, đội ngũ cán bộ chủ trì cần lãnh đạo, chỉ đạo tổ chức tốt các kỳ sơ kết, tổng kết, rút kinh nghiệm, đánh giá một cách toàn diện các chủ trương, nội dung, biện pháp lãnh đạo, chỉ đạo công tác tuyên truyền, giáo dục an toàn, vệ sinh lao động ở nhà máy; chỉ ra khuyết điểm, nguyên nhân để tiếp tục định hướng trong lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện tốt hơn nữa công tác tuyên truyền, giáo dục an toàn, vệ sinh lao động. Tăng cường công tác chỉ đạo, thanh tra, kiểm tra, kiểm định kỹ thuật an toàn, hướng dẫn đơn vị, cơ sở quán triệt, thực hiện các quy định, thông tư hướng dẫn của Nhà nước, Bộ Quốc phòng về công tác thực hiện an toàn, vệ sinh lao động. Đồng thời, kịp thời biểu dương, khen thưởng những cán bộ, đảng viên có nhận thức tốt, trách nhiệm cao, đấu tranh phê phán những quan điểm, tư tưởng lệch lạc trong nhận thức đối với việc công tác tuyên truyền, giáo dục an toàn, vệ sinh lao động ở các nhà máy quốc phòng trong tình hình mới.
Thực tiễn cho thấy, công tác bảo đảm an toàn, vệ sinh lao động trong các nhà máy quốc phòng rất quan trọng và có nhiều vấn đề khó khăn, phức tạp; trong khi đó, điều kiện lao động của cán bộ, chiến sĩ, công nhân viên quốc phòng tuy đã được cải thiện, nhưng còn khó khăn do điều kiện khắc nghiệt của môi trường lao động. Do đó, làm tốt công tác tuyên truyền, giáo dục an toàn, vệ sinh lao động trong các nhà máy quốc phòng nhằm làm cho cán bộ, nhân viên và người lao động hiểu rõ việc đảm bảo an toàn, vệ sinh lao động là bộ phận không thể tách rời của chiến lược phát triển kinh tế - xã hội của đất nước trong tình hình mới./.

------------------------------------------------------

TÀI LIỆU THÁM KHẢO:

1. Quân ủy Trung ương, Chỉ thị số 399-CT/QU ngày 05/6/2014 của Thường vụ Quân ủy Trung ương về tăng cường công tác an toàn vệ sinh lao động trong thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước và hội nhập quốc tế.

2. Bộ Quốc phòng (2020), Thông tư số 114/2020/TT-BQP ngày 18/9/2020 về ban hành 18 quy trình kiểm định kỹ thuật an toàn đối với máy, thiết bị có yêu cầu nghiêm ngặt về an toàn lao động trong Bộ Quốc phòng. 

3. Ban Bí thư, Chỉ thị số 31-CT/TW ngày 19/3/2024 của Ban Bí thư Trung ương ban hành về tiếp tục tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác an toàn, vệ sinh lao động trong tình hình mới.

Nguyễn Thị Ngát - Học viện Chính trị