Phát huy tính tích cực, chủ động của thanh niên quân đội tham gia khắc phục hậu quả thiên tai ở đơn vị cơ sở hiện nay

Từ khóa: Thanh niên quân đội; khắc phục hậu quả thiên tai; đơn vị cơ sở. 

Summary: Promoting the activeness and proactiveness of military youth in overcoming the consequences of natural disasters at grassroots units is an important content and measure to educate, train, and foster revolutionary beliefs and ideals, contributing to effectively implementing the functions and tasks of our Army. The article clarifies the role of military youth in overcoming the consequences of natural disasters at grassroots units in recent times; from there, proposes a number of contents and measures to promote the activeness and proactiveness of military youth in overcoming the consequences of natural disasters at grassroots units today.

Keywords: Military youth; disaster relief; grassroots units.

Trung tướng Nguyễn Văn Bổng động viên cán bộ, chiến sĩ Lữ đoàn 170.(Nguồn: xaydungchinhsach.chinhphu.vn)

Thanh niên ở đơn vị cơ sở trong Quân đội là một bộ phận của thanh niên cả nước, bên cạnh chức năng, nhiệm vụ chính là huấn luyện sẵn sàng chiến đấu thì thanh niên quân đội còn thực hiện nhiệm vụ sẵn sàng tham giúp đỡ Nhân dân khắc phục hậu quả thiên tai đem lại cuộc sống bình yên cho Nhân dân; qua đó củng cố, tăng cường mối đoàn kết gắn bó máu thịt giữa Nhân dân với Quân đội, tạo thành sức mạnh vật chất, tinh thần to lớn để vượt qua mọi khó khăn, gian khổ, xây đắp nên tượng đài bất diệt về tình yêu, niềm của Nhân dân đối với Quân đội trong mọi điều kiện, hoàn cảnh. 

Một số kết quả đạt được về phát huy tính tích cực, chủ động của thanh niên quân đội trong giúp đỡ Nhân dân khắc phục hậu quả thiên tai ở đơn vị cơ sở thời gian vừa qua

Trước yêu cầu, nhiệm vụ của thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, mở cửa, hội nhập quốc tế sâu rộng; xây dựng Quân đội cách mạng, chính quy tinh nhuệ, tiến thẳng lên hiện đại, tất yếu phải trang bị đầy đủ cho thanh niên quân đội những kiến thức cơ bản về cách thức, phương pháp tham gia khắc phục hậu quả do thiên tai gây ra để Quân đội hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được Đảng, Nhà nước, Quân đội và Nhân dân giao phó. Do nằm trong khu vực khí hậu nhiệt đới ẩm gió mùa, Việt Nam là quốc gia chịu ảnh hưởng không nhỏ bởi những hiện tượng biến đổi khí hậu thất thường, trong những năm gần đây thiên tai, hạn hạn, lũ lụt liên tiếp xảy ra đã ảnh hưởng nghiêm trọng đến cuộc sống của mọi người dân, để lại những hậu quả khôn lường về người và của của Nhân dân. Với bản chất, truyền thống tốt đẹp của “Bộ đội Cụ Hồ” đã được thực tiễn lịch sử kiểm nghiệm, chứng minh thanh niên quân đội đã có mặt kịp thời, dầm mưa, rãi nắng cùng với Nhân dân khắc phục hậu quả do thiên tai để lại.

Trong những năm qua, với sự lãnh đạo, chỉ đạo sâu sát, phối hợp, hiệp đồng chặt chẽ và tinh thần không quản ngại khó khăn, nguy hiểm, tất cả “vì nhân dân phục vụ”, thanh niên quân đội ở đơn vị cơ sở luôn đi đầu, có mặt sớm nhất, kịp thời nhất ở nơi xảy ra thiên tai, sự cố, thể hiện rõ vai trò là lực lượng xung kích, nòng cốt, chỗ dựa tin cậy của chính quyền và Nhân dân trong ứng phó, khắc phục hậu quả thiên tai, cứu hộ, cứu nạn. Cấp ủy, tổ chức đảng, đội ngũ cán bộ các cấp đã nhận thức đúng đắn tầm quan trọng của việc tham gia giúp Nhân dân khắc phục hậu quả do thiên tai gây ra; đã thường xuyên, chú trọng đến công tác tuyên truyền, giáo dục để nâng cao nhận thức, trách nhiệm cho cán bộ, chiến sĩ về nhiệm vụ khắc phục hậu quả do thiên tai gây ra; nhất là công tác chuẩn bị ứng phó sự cố môi trường và điều kiện thời tiết khí hậu; triển khai trực sẵn sàng chiến đấu thường xuyên, đặc biệt trong giai đoạn mùa mưa bão, phối hợp chặt chẽ với chính quyền địa phương trên địa bàn nắm chắc tình hình, xử trí tốt các tình huống, không để bị động bất ngờ theo phương trâm “4 tại chỗ”, tích cực làm sạch môi trường, xử lý điểm sạt lở.

Với tinh thần vì Nhân dân, coi Nhân dân như người thân ruột thịt của mình, khó khăn của Nhân dân là khó khăn của mình, cán bộ, thanh niên quân đội ở đơn vị cơ sở đã vượt qua biết bao khó khăn, gian khổ, phức tạp, để tuyên truyền, vận động, giúp dân di dời, dựng nhà nơi ở mới an toàn; trực tiếp đến hiện trường, phối hợp với cấp ủy, chính quyền và nhân dân san nền, vận chuyển, di dời và dựng nhà cho hộ gia đình bị mất nhà cửa và phải di chuyển khẩn cấp đến nơi ở mới. Sự có mặt kịp thời của “Bộ đội Cụ Hồ” đã tiếp thêm động lực cho nhân dân nơi đây vượt qua khó khăn, gian khổ, từng bước ổn định cuộc sống của Nhân dân chịu ảnh hưởng trực tiếp bởi thiên tai. Thanh niên quân đội đã tích cực, chủ động khắc phục khó khăn, gian khổ, nguy hiểm, có những cách thức, biện pháp sáng tạo, hiệu quả cùng với các tổ chức, lực lượng tham gia có hiệu quả vào việc khắc phục hậu quả hậu quả do thiên tai gây ra: tổ chức di dời kịp thời người và tài sản của Nhân dân ở những vùng lũ; cung ứng lương thực, thực phẩm cho Nhân dân chịu ảnh hưởng bởi mưa, lũ… Tiêu biểu như trong cơn bão Yagi vừa qua, các phương tiện thông tin đại chúng đã đăng tải nhiều tấm gương thanh niên quân đội ở các đơn vị lao mình vào dòng nước lũ cứu em nhỏ, người già về nơi an toàn; trong khó khăn, hiểm nguy càng ngời sáng phẩm chất “Bộ đội Cụ Hồ” tình dân tộc, nghĩa đồng bào; ở đâu có khó khăn, gian khổ, bão lũ ở đó có sự xuất hiện “Bộ đội Cụ Hồ”.

Trong những năm tới, tình hình thời tiết tiếp tục có diễn biến phức tạp, khó lường ảnh hưởng nghiêm trọng đến dới sống của nhân dân. Để giữ gìn và phát huy phẩm chất “Bộ đội Cụ Hồ” việc phát huy vai trò của thanh niên quân đội tham gia giúp đỡ Nhân dân khắc phục hậu quả thiên tai là rất cần thiết, đặt ra những yêu cầu rất cao về ý thức, trách nhiệm cho cán bộ, chiến sĩ Quân đội ta. Do vậy, phát huy tính tích cực, chủ động của thanh niên quân đội ở đơn vị cơ sở tham gia khắc phục hậu quả thiên tai vừa là yêu cầu mang tính cấp bách trước mắt, vừa là nhiệm vụ cơ bản thường xuyên, lâu dai. Tính tích cực, chủ động của thanh niên quân đội phải được huy động tham gia một cách tối đa vào thực hiện nhiệm vụ khắc phục hậu quả thiên tai cho Nhân dân. Đây không chỉ là chức năng, nhiệm vụ mà còn là tình cảm, bản chất truyền thống tốt đẹp của các thế hệ thanh niên quân đội trước đã tạo dựng, vun đắp nên và trách nhiệm của thế hệ thanh niên quân đội hiện nay không ngừng tỏa sáng, phát huy truyền thống đoàn kết gắn bó quân với dân như cá với nước. Tổng Bí thư Tô Lâm đã chỉ rõ: “Bước vào công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc xã hội chủ nghĩa, tiếp nối truyền thống vẻ vang của cha anh, nêu cao lòng yêu nước… những tấm gương thanh niên quân đội dũng cảm dầm mình trong bão lũ, bất chấp nguy hiểm để cứu giúp đồng bào… để lại tình cảm sâu sắc trong lòng nhân dân, tô thắm thêm hình ảnh người lính - người quân nhân cách mạng trong thời bình, tiếp tục bồi đắp phẩm chất cao đẹp Bộ đội Cụ Hồ”1. 

Phát huy tính tích cực, chủ động của thanh niên quân đội tham gia khắc phục hậu quả thiên tai phải được chuyển hóa thành những hành động thiết thực, cụ thể trong thực hiện nhiệm vụ, trong đối mặt với từng tình huống, sự việc có thể xảy ra; mỗi thanh niên quân đội phải luôn trong tâm thế sẵn sàng tham gia khắc phục hậu quả thiên tai khi có lệnh của cấp trên. Do đó, cần chuẩn bị tốt chu đáo về mọi mặt từ tinh thần, đến vật chất, phương tiện tiến hành, không dao động, bi quan, hay có biểu hiện thờ ơ, qua loa, đại khái khi có lệnh của cấp trên. Mỗi thanh niên quân đội cần ý thức sâu sắc nhiệm vụ của mình để đến khi tham gia khắc phục hậu quả do thiên tai gây ra có thể huy động được đầy đủ những khả năng vốn có của bản thân, đem lại những hiệu quả, chất lượng cao nhất trong xử trí tình huống, xây dựng, củng cố được tình cảm đoàn kết quân dân trong hoạn nạn, khó khăn càng sáng ngời phẩm chất, chân lý đó. Đó là minh chứng để nói lên hình ảnh “Bộ đội Cụ Hồ” mãi trong lòng Nhân dân, trở thành niềm tin, lẽ sống quy định đường hướng, mục tiêu chính trị của Quân đội ta là “từ nhân dân mà ra, vì nhân dân mà chiến đấu”. 

Biện pháp phát huy tính tích cực, chủ động của thanh niên quân đội tham gia giúp đỡ Nhân dân khắc phục hậu quả thiên tai ở đơn vị cơ sở thời gian tới

Một là, đội ngũ cán bộ quản lý các cấp tăng cường giáo dục, bồi dưỡng cho thanh niên quân đội về nhiệm vụ tham gia khắc phục hậu quả thiên tai. 

Để phát huy được vai trò của thanh niên quân đội trong tham gia khắc phục hậu quả thiên tai ở đơn vị cơ sở, trước hết phải làm cho thanh niên quân đội nhận thấy việc tham gia khắc phục hậu quả thiên tai là một nhiệm vụ thường xuyên của đơn vị. Xây dựng cho thanh niên quân đội có động cơ, ý chí cụ thể, rõ ràng, xác định thật tốt tâm thế cho mình; luôn chuẩn bị đầy đủ các phương tiện, vật dụng cho thực hiện nhiệm vụ; giữ nghiêm kỷ luật, sự chỉ huy tập trung, thống nhất của cán bộ quản lý; đoàn kết, phối hợp chặt chẽ với lực lượng địa phương bảo đảm an toàn tuyệt đối về người và tài sản của mình và của Nhân dân. Thông qua sinh hoạt, giao ban, giao lưu kết nghĩa với đơn vị đóng quân trên địa bàn để lồng ghép những nội dung đó vào với nhau để giáo dục, bồi dưỡng cho thanh niên quân đội. Đồng thời, tăng cường công tác đôn đốc, kiểm tra đối với thanh niên quân đội về mội mặt đối với công tác chuẩn bị cho thực hiện nhiệm vụ tham gia khắc phục hậu quả thiên tai của đội ngũ cán bộ quản lý đơn vị. 

Hai là, động viên, khơi dậy phát huy những truyền thống tốt đẹp của Quân đội, của đơn vị trong mỗi thanh niên quân đội.

Cán bộ quản lý đơn vị, chính trị viên đơn vị phải làm dấy lên tinh thần hồ hởi, hứng khởi tham gia nhiệm vụ khắc phục hậu quả thiên tai như là ngày hội tòng quân trong mỗi thanh niên quân đội, làm cho họ luôn trong trạng thái hừng hực tinh thần, khí thế sẵn sàng nhận và hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao. Muốn làm được điều đó, thì chính trị viên đơn vị tổ chức cho bộ đội viết quyết tâm thư, xây dựng kế hoạch hành động cho thanh niên quân đội, ra nghị quyết lãnh đạo trong toàn đơn vị, đề ra những chỉ tiêu, nhiệm vụ cần phải đạt được cho các bộ phận, lực lượng; xây dựng hình niềm tin, tình yêu vào việc thực hiện nhiệm vụ tham gia khắc phục hậu quả thiên tai; biết khơi dậy những câu chuyện, những hình ảnh băng mình qua hiểm nguy giúp dân thoát khỏi mưa lũ của những tấm gương người thật, việc thật của Quân đội, đơn vị; truyền vào tâm hồn mỗi thanh niên quân đội lòng quả cảm, tinh thần trách nhiệm cao đối với tài sản, tính mạng của nhân dân. Tất cả những nội dung đó cần được khơi dậy, phát huy một cách cao độ trong mỗi thanh niên quân đội để họ không ngừng trau rồi rèn luyện phẩm chất nhân cách của người quân nhân cách mạng trong thời kỳ mới, giữ vững phẩm chất, truyền thống tốt đẹp của người lính “Bộ đội Cụ Hồ” luôn đồng hành cùng với Nhân dân để gây dựng lòng tin cậy, yêu mến của Nhân dân.

Ba là, tổ chức phát động thi đua về thực hiện nhiệm vụ tham gia khắc phục hậu quả thiên tai trong thanh niên quân đội.

Thông qua phát động thi đua sẽ làm cho mỗi thanh niên quân đội phải đặt ra những yêu cầu cao cho bản thân khi thực hiện nhiệm vụ, tức là sẽ khơi dậy, phát huy được những thế mạnh vốn có của thanh niên quân đội là trẻ, khỏe, nhiệt tình, trách nhiệm. Đồng thời, tạo ra sự thi đua, cạnh tranh lành mạnh giữa các tập thể, cá nhân muốn khẳng định mình, chứng minh mình thì tham gia khắc phục hậu quả thiên tai chính là cơ hội, điều kiện để cho cán bộ đơn vị, đồng chí, đồng đội xung quanh nhìn nhận, đánh giá. Qua phát động thi đua sẽ làm sống dậy những phong trào Quân đội tham gia giúp đỡ, bảo vệ tính mạng, tài sản của nhân dân trong lịch sử, thấy được tình cảm quân dân gắn bó vô cùng thiêng liêng cao quý, từ đó kích thích thanh niên quân đội phải làm như thế nào cho xứng đáng với việc làm mà thế hệ đi trước đã làm nên. Việc tổ chức thi đua phải bảo đảm tính nghiêm túc, đúng thủ tục, trình tự, không được qua loa, đại khái, có sự tham gia của đông đủ cán bộ, chiến sĩ trong toàn đơn vị./.

--------------------------------------

Ghi chú:

1. Bài phát biểu của Tổng Bí thư Tô Lâm tại buổi gặp mặt với đại biểu thế hệ trẻ trong Quân đội, https://www.bqdnd.vn, ngày 18/12/2024. 

Nguyễn Thị Diễm Hoa - Trường Đại học Nguyễn Huệ