Bốn nhóm khó khăn lớn trong quá trình triển khai mô hình chính quyền địa phương 02 cấp cần tập trung khắc phục

Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà phát biểu tại Hội nghị trực tuyến Chính phủ với các địa phương tháng 9/2025. Ảnh: VGP

Nhóm khó khăn thứ nhất là về đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức ở cấp xã. Bộ trưởng Bộ Nội vụ cho biết, vừa qua, nhiều địa phương đã rất nỗ lực tăng cường đội ngũ cán bộ cấp tỉnh về cho cấp xã nhưng ở nhiều địa phương, đây vẫn là khâu yếu.

Bộ trưởng nêu rõ, qua tổng hợp, hiện nay bình quân mỗi xã có khoảng 41 cán bộ, công chức. Số lượng như vậy là không thiếu. Số công chức cấp xã chưa đáp ứng được vị trí việc làm về chuyên môn, nghiệp vụ chỉ khoảng 5%. Như vậy, điều quan trọng ở đây là năng lực, trách nhiệm và sự chủ động, khả năng thích ứng của cán bộ, công chức với việc vận hành chính quyền địa phương 02 cấp.

Nhóm khó khăn thứ hai là việc thực hiện phân cấp, phân quyền, phân định thẩm quyền vẫn còn vướng mắc. Một số văn bản quy phạm pháp luật, thủ tục hành chính chưa được điều chỉnh kịp thời, gây khó khăn cho cơ sở trong quá trình triển khai. Trong khi đó, năng lực tổ chức thực hiện ở nhiều địa phương còn lúng túng, thiếu tính chủ động.

Nhóm khó khăn thứ ba là hạ tầng công nghệ thông tin giải quyết thủ tục hành chính ở nhiều nơi chưa đồng bộ, chưa liên thông, chưa kết nối, còn có “điểm nghẽn”, nhất là ở các địa bàn đông dân cư.

Nhóm khó khăn thứ tư là việc giải quyết chế độ, chính sách cho cán bộ, công chức, viên chức nghỉ việc, thôi việc theo Nghị định số 178/2024/NĐ-CP và Nghị định số 67/2025/NĐ-CP ở một số nơi còn chậm. Ở cấp tỉnh, mới có 08/34 tỉnh, thành phố hoàn thành. Ở cấp Trung ương, có 18/27 bộ, ngành đã hoàn tất việc giải quyết chế độ, chính sách cho cán bộ, công chức, viên chức nghỉ việc, thôi việc.

Ngoài ra, một số lĩnh vực ở cấp cơ sở như khuyến nông, giải quyết thủ tục đất đai còn bộc lộ hạn chế trong tổ chức thực hiện.

Từ những khó khăn, vướng mắc trên, Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà đã nêu rõ một số nhiệm vụ trọng tâm trong vận hành chính quyền địa phương 02 cấp mà các bộ, ngành, địa phương cần tập trung triển khai từ nay đến ngày 15/10 và trong quý IV/2025.

Trước tiên là bám sát chỉ đạo của Bộ Chính trị, Ban Bí thư tại Kết luận số 192-KL/TW, số 195-KL/TW và các Nghị quyết số 268/NQ-CP, số 303/NQ-CP của Chính phủ để quán triệt và tổ chức thực hiện nghiêm túc, hiệu quả.

Các bộ, ngành, địa phương cần tiếp tục rà soát, hoàn thiện hệ thống văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến phân cấp, phân quyền, gắn với cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính, bảo đảm tính thống nhất, thông suốt từ Trung ương đến địa phương. Trong quá trình triển khai, nếu phát sinh vướng mắc, các địa phương cần chủ động kiến nghị với các bộ, ngành Trung ương để được tháo gỡ kịp thời, thực hiện đúng phương châm "địa phương quyết, địa phương làm, địa phương chịu trách nhiệm". Cùng với đó, các bộ, ngành cần tiếp tục hỗ trợ, hướng dẫn, tập huấn, bồi dưỡng chuyên môn cho địa phương để thực hiện tốt việc phân cấp, phân quyền và phân định thẩm quyền.

Các địa phương tăng cường cán bộ, công chức cấp tỉnh về hỗ trợ cho cấp xã. Việc này, một số địa phương như Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh, Hải Phòng, Thanh Hóa, Đà Nẵng đã làm rất tốt, góp phần tháo gỡ những khó khăn, nâng cao hiệu quả quản trị ở cơ sở.

Cùng với đó, tăng cường đầu tư, nâng cấp cơ sở vật chất và hạ tầng công nghệ thông tin, tập huấn, bồi dưỡng cho đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức, bảo đảm kết nối liên thông, phục vụ hiệu quả công tác chỉ đạo điều hành, cải cách thủ tục hành chính và cung cấp dịch vụ công trực tuyến. Khẩn trương thành lập đơn vị sự nghiệp công lập cung ứng dịch vụ công cơ bản, thiết yếu, đa ngành, đa lĩnh vực ở cấp xã./.

Phương Thảo