Phó Thủ tướng Phạm Thị Thanh Trà nêu sáu nhóm giải pháp trọng tâm để mô hình chính quyền 02 cấp thực sự phát huy hiệu quả

Phó Thủ tướng Phạm Thị Thanh Trà phát biểu tại phiên thảo luận của Quốc hội về tình hình kinh tế - xã hội, ngày 29/10/2025.

Đánh giá sau bốn tháng vận hành mô hình chính quyền địa phương 02 cấp, Phó Thủ tướng Phạm Thị Thanh Trà nhấn mạnh, chúng ta đã thực hiện thành công “cuộc cách mạng sắp xếp lại giang sơn”, tổ chức lại toàn bộ mô hình nền hành chính. Việc triển khai được tiến hành đồng bộ, toàn diện, từ hoàn thiện thể chế, chính sách đến ban hành hướng dẫn cụ thể để địa phương tổ chức thực hiện.

Đến nay, bộ máy hành chính cơ bản đã vận hành ổn định, thông suốt, liên tục và được nhân dân ghi nhận. Nhiều địa phương đã có cách làm sáng tạo, linh hoạt, giải quyết kịp thời các vấn đề phát sinh, cho thấy hiệu quả bước đầu rõ nét. Tuy nhiên, Phó Thủ tướng cũng thẳng thắn nhìn nhận, đây là mô hình mới, chưa có tiền lệ, đòi hỏi thay đổi toàn diện về tư duy và phương thức quản trị, nên khó khăn, vướng mắc trong quá trình triển khai là điều tất yếu.

Phó Thủ tướng Phạm Thị Thanh Trà nêu rõ, thời gian tới, Chính phủ sẽ tập trung chỉ đạo triển khai sáu nhóm giải pháp trọng tâm để mô hình chính quyền 02 cấp thực sự phát huy hiệu quả.

Giải pháp trọng tâm đầu tiên là hoàn thiện hệ thống thể chế, chính sách. Quốc hội đã ban hành 34 luật tại kỳ họp trước và dự kiến sẽ tiếp tục ban hành 49 luật trong kỳ họp này. Đây là những văn bản pháp lý quan trọng, có liên quan trực tiếp đến việc vận hành nền hành chính.

Song song với công tác lập pháp, Chính phủ sẽ tiếp tục chỉ đạo hoàn thiện các vấn đề căn cốt về tổ chức bộ máy, biên chế, cũng như các quy định về phân loại và tiêu chuẩn đơn vị hành chính... Mục tiêu đặt ra là đến hết năm 2025, hệ thống thể chế sẽ được hoàn thiện về cơ bản.

Giải pháp trọng tâm thứ hai là xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức đáp ứng yêu cầu vận hành của chính quyền địa phương 02 cấp, đặc biệt là ở cấp xã. Đây là một vấn đề được các đại biểu Quốc hội đặc biệt quan tâm.

Theo số liệu tổng hợp từ 34 tỉnh, thành phố, số lượng cán bộ, công chức cấp xã bình quân không thiếu, tỉ lệ chưa phù hợp chuyên môn chỉ 5,38%. Tuy nhiên, do mô hình mới, năng lực của một bộ phận cán bộ vẫn chưa đáp ứng ngay yêu cầu. Để giải quyết vấn đề này, Chính phủ đang chỉ đạo Bộ Nội vụ khẩn trương hoàn thiện khung vị trí việc làm, đặc biệt cho cấp xã, để làm cơ sở cho việc giao biên chế chính thức trong giai đoạn 2026-2030, thay thế cho các hướng dẫn tạm thời hiện nay.

Theo Phó Thủ tướng, trước mắt, các địa phương cần chủ động rà soát, đánh giá và cơ cấu lại đội ngũ cán bộ để đảm bảo vận hành hiệu quả. Đối với các vị trí quan trọng như tài chính, địa chính, môi trường, công nghệ thông tin, tư pháp, các địa phương có thể chủ động tuyển dụng hoặc điều động cán bộ theo hướng dẫn đã có.

Đối với việc tập huấn, bồi dưỡng cán bộ, công chức, Chính phủ sẽ giao Bộ Nội vụ xây dựng Đề án đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã đến năm 2030 để chủ động nâng cao chất lượng nguồn nhân lực cho cấp cơ sở.

Giải pháp trọng tâm thứ ba là rà soát, bổ sung quy hoạch, kế hoạch phát triển của từng địa phương, đồng thời tăng cường nguồn lực và thiết kế cơ chế tài chính phù hợp với mô hình chính quyền địa phương 02 cấp. Đây là yêu cầu căn cốt, cơ bản, cần được thực hiện ngay để đảm bảo hoạt động hiệu quả cho cả trước mắt và lâu dài.

Giải pháp trọng tâm thứ tư là đẩy mạnh chuyển đổi số, ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) vào công vụ, xây dựng chính quyền điện tử và chính quyền số.

Phó Thủ tướng Phạm Thị Thanh Trà cho biết, mặc dù đã có nhiều chuyển biến tích cực, song hạ tầng công nghệ thông tin và điều kiện cơ sở vật chất ở một số nơi còn hạn chế. Do đó, cả Trung ương và địa phương cần tiếp tục ưu tiên đầu tư, đồng thời triển khai đồng bộ phong trào “bình dân học vụ số” đến từng người dân.

Giải pháp trọng tâm thứ năm là các địa phương chủ động xử lý khó khăn, vướng mắc trong phạm vi thẩm quyền của mình, tránh tư tưởng trông chờ, ỷ lại. Chính phủ mong muốn địa phương quyết liệt hơn trong xử lý tài sản công và cải cách thủ tục hành chính, tiếp tục cắt giảm, đơn giản hóa quy trình để đáp ứng yêu cầu của thực tiễn.

Giải pháp trọng tâm thứ sáu là đổi mới mạnh mẽ phương thức quản trị, hướng tới chính quyền kiến tạo phát triển và phục vụ nhân dân./.

Thanh Phương